Воскресенье, 19.05.2024, 10:06
Приветствую Вас Гость | RSS

           Персональный сайт учителя русского и коми языка и литературы Акимовой Людмилы Николаевны

Каталог файлов

Главная » Файлы » Коми язык и литература » шуда ноп

Ворсöм
[ Скачать с сервера (26.5 Kb) ] 18.12.2013, 22:19

Ворсöм «Шуда ноп».

Оборудование: мел,ручка,лист, «ноп» (мешочек), разнöй рöма фишкаяс.

Урок тема: Тöв.

Могъяс: 1. Велöдны сетöм темалы лöсялана выль кывъяс

                2. казьтыштны орфограммаяс дорö лöсялана правилöяс

                3. ворсöм отсöгöн чужтыны коми кыв дорö интерес.

Урок мунöм:

1)               Юкны кык (либö нёль) команда вылö. Мед быд чукöрö веськалас морт, кодi медся бура уджалö либö гöгöрвоö коми кывсö. Сiйö лоö чукöрас либö гозъяс юрöн (командирöн).

2)               Ворсöмлöн корöм: шыбитны жребий (пудъясьны), кодi медводз кутас корны юалöм да вочавидзны сы вылö. Фишкаяссö бöрйыны син (очко) серти рöмъяс вылö юклöмöн, индыны ворсысьяслы та вылö, видлöг: еджыд – 10 син, виж-15 син, турунвиж-20, гöрд-25 син. Чукöръяс асьныс бöрйöны тема, мый серти кутасны вочавидзны. Сэсся перйöны нопйысь фишка. Кутшöм рöма веськалас, сы мында син вылö и лыддьыссьö юалöмыс.  Дыр кö оз вочавидз тайö группаыс, вочавидзö мöд команда, но баллыс чинö 1-2 син вылö. Юалöмсö обязательнö медводз челядьыс вуджöдöны роч вылö. Квадратыс рисуйтсьö дöска вылö. Кутшöм юалöм вылö вочавидзöма нин, позьö сiйöс чышкыны либö рисуйтны крестик.

25

20

25

20

15

10

15

10

25

20

25

20

15

10

15

10

 

 

1. – «лым» тема

2.- «?»

3.- «тöв» тема

4.- «ловъя лов» тема

Командаяслысь вермöмъяссö тшöтш пасйыны дöска вылö. Либö челядь пöвстысь жö бöрйыны 2 отсасьысьöс, кодъяс кутасны отсавны пасъявны да бöрйыны юалöмъяссö.

Юалöмъяссö лыддьö велöдысь (бура лыддьысьысь велöдчысь).

3)    Тöдмöдны темаясöн. Мöд темаыс юалан пас улын. Сiдзкö, челядь асьныс

тöдмаласны сiйö темасö.

«Лым» тема.

Комиын тöв нималö лымйöн. Кымын унджык лымйыс, сымын бурджык: оз кынмыны турун да пу вужъяс, тулысын пуяслы унджык ва. Тiян водзын 4 юалöм. Быд юалöмлöн аслас син (очко). Кымын сьöкыдджык юалöмыс, сымын унджык син.

10 син. Тайö кывйыс лöсялö волöн быд кадлы. Кор асывнас ми чеччам, пыр видзöдлам öшиньö, мед тöдны, кутшöм сiйö: лымъя али зэра, шондiа али букыш. Эм шусьöг: Тöлын кö шоныд  да лымъя-гожöмын ыркыд да зэра. Мый йылысь мунö сёрниыс? – (Поводдя).

15 син. Овлö сiдзи, мый тöвнас друг шондöдлö. Лым заводитö сывны, а сэсся друг бöр кынмö. Тайö нöдкывйыс лöсялö татчö .

Код нö тайö тадзи дурöм:

Быдмö морков увлань юрöн!

Мый тайö? – (Йинёнь).

20 син. Кымын сiйö унджык, сымын муыслы шоныдджык. Шуöны, мый найöс тэчö-пöльтö Войпöль, и овлöны найö керка вевтъясöдз. Мый тайö?  (Тола).

25 син. Водз тулыснас, кор шондi заводитö сёйны лымсö, а Кöдзыд пöль вермасьö на тулыскöд, лымкöд овлö сэтшöмтор, мый мешайтö и лэбачьяслы, и пемöсъяслы, торйöн нин йöралы: сiйö дойдалö кокъяссö. Кöинъяслы бур: найö öшйöны лым вылö, кокниа суöдöны йöраöс. Мый овлö водз тулыснас лым вылын? (Чарöм).

 

 

«Тöв» тема.

10 син. Кор лымйыс уна да сiйö небыд, сiйö кокниа тупыльтчö. Челядь радейтöны ворсны йöрын да лепитчыны. Вöчöны тайö фигурасö 2 либö 3 шмакысь. Мый тайö? (Лым морт).

15 син. Медся вежласяна поводдяа тöвся тöлысь. (Урасьöм).

20 син.                                Гартö, горзö, лымйöн дурö –

Ыджыд тöлыс шусьö..? (Турöб).

 

25 син.                                   Ывла вылын веж мороз,

Дзуртö – потласьö дзор коз,

Вöрын кылö шлуч да шлач –

Тайö лыйсьö скöр… (Пашляк).

«Ловъя лов» тема.

10 син. Тайö пемöсыс оз пов некутшöм кöдзыдысь. Гашкö, сöмын номъяс дöсадитöны гожöмнас. Сёйö сiйö яла нитш. Кодi тайö? (Кöр).

15 син. Тайö горш да скöр пемöсыс вайö ыджыд лёк, кор тöвнас волö оланiнöдз. Кодi тайö? (Кöин).

20 син. Танi дзебöма пöтка ним. Тайö медся ыджыд пöткаыс миян пармаын. Сiйö оз пов кöдзыдысь, дзебсьö лым пиö (репасö).

Айыс смоль сьöд рöма, эньыс сера. Сёйö тусь, лыс, коръяс. (Дозмöр: чукчи-ай, дозмöр- энь(литерат.кыв), вийöр – том.)

25 син. А тайö пемöсыс – кöрлöн сусед, сiдзжö олö тундраын, мöд ногыс нимтöны тундраса ручöн. Дöсадитчö кöр видзысьяслы сыöн, мый гусясьö налöн дзебасъясысь. И стöч сiйö районъясас паськалöма тайö пемöс нима овыс. Кутшöм пемöс? (Кынь-песец) (Кыньöв).

 

Мöд номера квадрат.

 Танi юалан пас. Асьныс челядь тöдмалöны юкöн нимсö (таывсь позяс содтыны нöшта кымынкö син).

10 син. Тöдмаланныд кывсö – тöдмаланныд юкöн нимсö. Тöвнас сiйö водзджык дзебсьö, дырджык узьö. Тулыслань катовтö кадыс – сiйö нюмъялö пыр частöджык. Мый тайö? (Шондi).

15 син. Шондi – тайö кодзув. Сiйö енэжын. А мый жö воö миянöдз сысянь, мый миянöс шонтö да югзьöдö? – (Югöр).

20 син. Тайö петкöдчö вöртас весьтын асывнас да рытнас. Сы серти ми тöдмалам, кутшöм лоö аскиа поводдяыс. Мый тайö? – (Кыа).

25 син. Стöча тöдса, мый шондi бурджыка шонтö сьöд рöм. Мед тöвнас эз вöв вильыд, тропаяс коялöны солöн да лыаöн. А град вылö мукöддырйи коявлöны тайöс, мед лымйыс сылiс öдйöджык. Сiйö пемыд рöма, да и сэнi уна минеральнöй вещество, мый ковмас быдмöгъяслы. Мый тайö? (Пöим).

4)    Вöчны кывкöртöд.

Нöшта öтчыд лыддьыны став восьтöм кывсö, повторитны орфограммаяс.

 

Поводдя, лым морт, йинёнь, тола, чарöм, шондi, югöр, кыа, пöим, кöин, кöр, дозмöр, кынь, урасьöм, пашляк,турöб.

5)    Вермысьöс пасйыны. Ставнысö ошкыны, аттьöавны, колльöдчыны.

Категория: шуда ноп | Добавил: Люда2011
Просмотров: 543 | Загрузок: 36 | Комментарии: 3 | Рейтинг: 5.0/1
Всего комментариев: 0
Имя *:
Email *:
Код *:
Видео
Видео
Форма входа
Поиск
Наш опрос
Оцените мой сайт
Всего ответов: 72